Toevoeging door Sandy Hendriks – beleidsmedewerker sociaal domein gemeente Asten

‘Wanneer we kijken naar de toekomst hopen we hiermee vooral blijvende expertise te organiseren op scholen. Uiteindelijk willen we de ondersteuning afbouwen, wanneer iedere school zelf voldoende is toegerust voor het opvangen van nieuwkomers.’

De afgelopen jaren heeft het basisonderwijs in onze regio veel nieuwe leerlingen mogen verwelkomen uit andere landen. Deze nieuwkomers hebben ieder hun eigen achtergrond, hun eigen cultuur en hun eigen verhaal. Toen in februari 2022 de oorlog tussen Rusland en Oekraïne begon werd de toestroom als maar groter. Hoe vang je deze leerlingen zo goed mogelijk op en bied je ook hen passend onderwijs en perspectief op ontwikkeling?

Om de grote stroom nieuwkomers onderwijs te kunnen bieden zodat zij kansen krijgen zoals alle andere leerlingen, start de samenwerking van Prodas en PlatOO bij het begin van de oorlog, met ondersteuning vanuit de gemeenten Asten, Deurne en Someren. Marianne van de Mortel vertelt: ‘Er ligt inmiddels een beleid op tafel dat we de afgelopen 2 jaar samen hebben ontwikkeld op basis van ervaringen en visie. Hierin staat beschreven hoe we nieuwkomers opvangen en onderwijzen binnen onze stichtingen.
We zijn trots op wat er ligt. Nu moeten we het nastreven en goed uitvoeren.’

Verschil in visie
Prodas heeft al zo’n 15 jaar nieuwkomersonderwijs in verschillende vormen, voor PlatOO is dit helemaal nieuw. Twee stichtingen hebben vaak ook twee visies. Marianne vertelt: ‘We werken samen waar het kan en werken los waar het beter past, daar vinden we steeds beter de juiste modus in. Een andere visie betekent namelijk niet dat je niet van elkaar kunt leren. Samen bespreken we wat er wel of niet werkt, we zoeken elkaar op voor tips en het delen van expertise en ervaringen. Regelmatig gaan we met onze NT2 specialisten, die de spil zijn van ons onderwijs aan deze doelgroep, om de tafel om zaken af te stemmen, uit te wisselen maar ook zeker aan te scherpen.’

‘We werken bij Prodas met een nieuwkomersgroep, hier zitten leerlingen gemiddeld 40 weken (1 schooljaar) voordat ze instromen in regulier onderwijs, daar worden ze opgevolgd door de vliegende brigade. PlatOO heeft de focus meer op thuisnabij onderwijs, wat betekent dat de leerlingen direct worden opgenomen in het reguliere onderwijs en daar ondersteund door de vliegende brigade vanaf het begin.’

Van elkaar leren
De samenwerking levert tot nu toe al veel mooie dingen op. Marianne: ‘We hebben nu erg korte lijntjes met (reguliere) scholen, IB’ers en onze NT2-specialisten. Alle leerlingen staan ingeschreven op regulier onderwijs. In de werkwijze merken we dat het fijn is om direct vanaf het begin een IB’er te betrekken, gekoppeld aan de nieuwkomers die de kinderen monitort en in contact staat met de reguliere school. Zo wordt er vanaf het begin niet alleen naar taal, maar ook naar de zorg gekeken. Dit geven we dan ook als tip aan de stuurgroep, zo kunnen we van elkaar leren.’

Grootste uitdagingen
‘Een grote uitdaging in het onderwijs is en blijft het personeel’, aldus Marianne. ‘Dat geldt zeker ook voor nieuwkomersonderwijs. Het is erg lastig om alle kinderen te bedienen zoals we willen. Daar proberen we creatief mee om te gaan, zoals kinderen clusteren om effectiever te werken. Het is passen en meten binnen de mogelijkheden. Daarnaast is NT2-onderwijs natuurlijk altijd een uitdaging op zich, geen twee kinderen hebben dezelfde achtergrond, hetzelfde verhaal of dezelfde behoeften. Dat vraagt om flexibiliteit, we bewegen mee waar mogelijk.’

Toekomstbeeld
‘Het is echt fijn dat de gemeenten hierin mee denken en mee willen werken, dat maakt echt een verschil. Wanneer we kijken naar de toekomst hopen we hiermee vooral blijvende expertise te organiseren op scholen. Uiteindelijk willen we de ondersteuning afbouwen, wanneer iedere school zelf voldoende is toegerust voor het opvangen van nieuwkomers. We gaan ervanuit dat alle scholen hiermee te maken blijven hebben, daar moeten we ons dan ook op inrichten.’

IN KADER:
Sandy Hendriks – Jansen – Beleidsmedewerker sociaal domein – Gemeente Asten

‘Sinds twee jaar is de samenwerking door de toestroom van Oekraïense leerlingen geïntensiveerd. Samen bespreken we vanaf dag 1 waar we tegen aan lopen, wie heeft welke verantwoordelijkheden en wie pakt wat op? We werken er samen aan om leerlingen zo goed mogelijk op te vangen in het basisonderwijs. Het is fijn dat een verschil in visie er mag zijn. Ondanks verschillende inzichten willen we allemaal dat deze leerlingen zo snel goed mogelijk landen in onze gemeenten.’

‘Het eerste jaar krijgen nieuwkomers middelen vanuit het rijk voor onderwijs, vanaf het tweede jaar is er extra subsidie vanuit de gemeenten. Schoolbesturen zijn vrij om deze subsidie te besteden. Zij hebben de expertise om te bepalen hoe dit onderwijs het beste ingericht kan worden, maar we hebben natuurlijk wel randvoorwaarden, criteria waar ze aan moeten voldoen.’

‘Daarnaast zijn we verantwoordelijk voor leerlingenvervoer, zodat de leerlingen op de juiste scholen kunnen komen. We regelen het leerlingenvervoer naar de nieuwkomersgroep van Prodas in Someren. Voor de ouders is het lastig om hun kinderen vanuit Asten en Deurne naar de school in Someren te brengen omdat zij geen auto hebben en veelal niet kunnen fietsen. We weten elkaar goed te vinden, we houden de communicatie open en proberen dit plan voor nieuwkomers met elkaar zo goed mogelijk uit te voeren.’