Stakeholdersbijeenkomst OZA – Samen bouwen aan duurzame oplossingen voor kinderen die meer nodig hebben dan alleen onderwijs
Op 20 november, de Internationale Dag voor de Rechten van het Kind, kwamen ruim 60 betrokkenen samen tijdens de stakeholdersbijeenkomst OZA-experimenteerregeling. Het was een inspirerende middag waarin onderwijs, zorg en jeugdhulp elkaar vonden in het gezamenlijke doel: ieder kind een plek bieden om te leren en zich te ontwikkelen.
Belangrijkste boodschap uit het interview met de stuurgroep
Tijdens de opening, in het interview met de OZA-stuurgroepleden, kwam een cruciaal punt naar voren: “Onafhankelijk van de looptijd van de experimenteerregeling moeten we inzetten op duurzame OZA-initiatieven. Het gaat niet alleen om pionieren, maar om structureel samenwerken en borgen.” De stuurgroepleden benadrukten ook het belang van verbinding tussen regionale projecten zoals Zorg in Onderwijstijd (ZiO) en OZA, zodat overlap wordt voorkomen en krachten worden gebundeld.
Presentatie OZA experimenteerregeling en vraagstukken
Na een toelichting op de achtergrond van de experimenteerregeling werd de nieuwe routekaart OZA gepresenteerd. Ook kwamen de vraagstukken aan bod waar we ons als regio mee bezighouden:
- Hoe creëren we een dekkend aanbod van OZA-initiatieven?
- Hoe zorgen we voor een helder onderscheid tussen onderwijs en zorg (werksessie)?
- Wat bieden we kinderen die niet schoolbaar, maar wel ontwikkelbaar zijn (werksessie)?
- Hoe borgen we werkwijzen en samenwerking tussen onderwijs en zorg? (Concreet: doorontwikkeling routekaart OZA, opstellen samenwerkingsovereenkomst)
- Hoe monitoren we effecten en delen we kennis?
Pitches van drie inspirerende OZA-initiatieven
Tijdens het plenaire gedeelte werden drie prachtige initiatieven gepresenteerd:
- Samenwerking KDC Binderen (ORO) en Antoon van Dijkschool (SO): Onderwijs in Zorg (D-stroom) – een maatwerkplek waar één team vanuit twee systemen werkt, zonder schotten. Inmiddels volgen twaalf leerlingen onderwijs binnen deze stroom.
- Samenwerking LinQ & SSOE: onderwijs en zorg hand in hand op diverse locaties, met een focus op positieve leerervaringen en schoolse vaardigheden.
- Zuiderbos & Zorgbegeleiding Uniek: een initiatief in de startfase, gericht op een sluitende driehoek van onderwijs, begeleiding en behandeling, waarin veiligheid, maatwerk en flexibiliteit centraal staan.
Daarnaast werd duidelijk dat er meerdere initiatieven in ontwikkeling zijn, zoals de samenwerking tussen Lunet Geldrop en SBO Van der Putt.
Inspirerende werksessies
De OZA experimenteerregeling richt zich op kinderen die minder dan 50% onderwijstijd volgen. Maar tijdens een werksessie gericht op ontwikkelrecht keken we verder: “Wat bieden we kinderen die niet leer- of schoolbaar zijn, maar wél ontwikkelbaar?”Het ontwikkelrecht geldt immers voor álle kinderen, ook als zij geen onderwijs kunnen volgen (Salamanca-verdrag 1984). Eline Özer (initiatiefnemer SNS-klas) en Noortje Verheij (betrokken intern begeleider) lieten zien hoe belangrijk het is om door zowel een zorg- als onderwijsbril naar kinderen te kijken. Hun verhaal over kinderen in de SNS-klas met een complexe ondersteuningsvraag maakte duidelijk hoe groot het verschil kan zijn wanneer onderwijs wél onderdeel is van hun dag. Door onderwijs toe te voegen, krijgen kinderen niet alleen cognitieve prikkels, maar ook sociale interactie en perspectief op zelfstandigheid. Dit vergroot hun zelfredzaamheid en draagt bij aan een inclusieve samenleving waarin ieder kind, ongeacht beperkingen, de kans krijgt om te leren en zich te ontwikkelen. Samenwerkingsverband en gemeenten zijn samen met het Rijk, zorgaanbieders en ouders verantwoordelijk voor ontwikkelgerichte dagbesteding. Dit vraagt om een gezamenlijke visie, samenwerking en afspraken. Hier gaan we binnen het project OZA verder mee aan de slag.
Tijdens de werksessie over onderwijs en zorg stond één vraag centraal: Wie is verantwoordelijk voor ondersteuning aan kinderen – onderwijs of jeugdhulp? Tijdens de sessie werkten we met stellingen, wat direct duidelijk maakte dat er veel grijs gebied is. In deze situaties is het vaak onduidelijk waar de verantwoordelijkheid precies ligt. Dit vraagt om heldere afspraken en een regionaal afwegingskader, zodat kinderen niet de dupe worden van onduidelijkheid over bekostiging en verantwoordelijkheden.Binnenkort gaan we samen met partners aan de slag om dit kader te ontwikkelen, inclusief praktische tools en voorbeeldafspraken.
Waarom is dit belangrijk? Onheldere verantwoordelijkheden leiden nu nog te vaak tot vertraging, dubbele inzet of zelfs het uitblijven van hulp. Met een gezamenlijk afwegingskader willen we zorgen voor snellere, betere ondersteuning voor ieder kind dat extra hulp nodig heeft.
Sfeer en vooruitblik
De bijeenkomst werd gekenmerkt door een open en prettige sfeer, waarin samenwerking en kennisdeling centraal stonden. We constateerden samen dat we nu in de fase komen van doorontwikkelen en borgen. De experimenteerregeling biedt ruimte om te pionieren, maar ook om structurele oplossingen te vinden voor kinderen die anders tussen wal en schip vallen. Dit is belangrijk, omdat in Nederland zitten nog altijd 15.000 tot 20.000 kinderen thuis zonder passend aanbod. In onze regio gaat het om circa 80 kinderen. Met OZA-initiatieven creëren we maatwerkplekken waar onderwijs en zorg samenkomen, zodat deze kinderen weer perspectief krijgen.
Samen bouwen we aan inclusiever onderwijs – stap voor stap, maar met een duidelijke stip op de horizon.
